UMUTI W'INDWARA 5 za KAGAME

Uko mbyumva ya Didas Gasana mu Museso n° 398

Mu kinyamakuru Umuseso gishize, nagarutse ku ndwara eshanu Perezida wacu arwaye. Nsoza mbizeza ko muri iyi nimero, ngaruka ku muti w'izi ndwara.

Twarebeye hamwe ko indwara ya mbere Kagame arwaye ari ubwoba. Twanarebeye hamwe ko iyo ndwara yayitewe n'ubuzima yabayemo, bwa gisirikare.
Umuti ni uko Kagame amenya ko atakiri mu birunga cyangwa se ku Mulindi. Uburyo yategekagamo igisirikare siko akwiye gutegeka u Rwanda. `statesmanship' isaba `values' zitandukanye kure n'iza Kagame-kubaha abakunenga, gushyira inyungu z'igihugu imbere y'izawe, kuba intangarugero, gukunda abo uyobora, kutikubira imbaraga z'ubutegetsi zose, kubaka institutions, n'ibindi. Uwamwigishije igisirikare- Perezida Museveni wa Uganda, iyi ndwara we yarayirenze.

Umuti w'indwara ya kabiri, ari yo `Split personality' , bivuze kutamenya icyo umuntu ashaka, kwivuguruza, kutaba `consistent' , uroroshye cyane. Ni ukugira icyerekezo n'amahame (principles) yemera, ndakuka. Ni ukugira `stand' imwe ku kintu runaka apana guhinduka ku ijambo no gutoranya amagambo akoresha, akanibuka ibyo yavuze.

Kumva amabwire: Umuti nawo uroroshye cyane. Ni ukumenya ko abamubwira information baba bafite inyungu zabo baharanira, nawe akayungurura amakuru yose ahabwa, mbere yo gufata ibyemezo. Ni ukumenya ko abamubwiye ko dukorana na FDLR (kandi yarabyemeye, kuko yivugiye we ubwe ko dukorana n'abanzi b'igihugu), baba bashaka kumwereka ko bakora akazi kabo gusa, ariko mu by'ukuri ntacyo bakora.
Ariko mu by'ukuri, Kagame kwemera ko Umuseso wakorana na FDLR, aba abona tuyobewe ko FDLR ifashe igihugu, twamubanziriza guhunga, niba ibyo Leta ye ivuga ko FDLR igamije kurangiza umugambi wapfubye mu 1994 ari ukuri?
Kagame akwiye kumenya ko abamuha amakuru, akenshi bamuha apfuye, nkayo mvuze haruguru, ko dukorana na FDLR. Njye nemera ko n'abamubwiye ko Joseph Sebarenzi akorana n'Umwami, agambanira igihugu, bari bafite inyungu zabo. Akamenya ko abamubwiye ko Patrick Habamenshi arwanira inyungu z'abahutu, hari ibyo bari bagamije, atari ineza y'igihugu. Abareze Mazimpaka ubugambanyi si amatiku?
Icyo bivuze, ni uko inzego z'iperereza zacu, ahanini zihora mu matiku no kugambanirana, ari nayo mpamvu batanga amakuru apfuye, abo bashinzwe kurinda bakabacika.

Umuti w'indwara ya kane, ariyo Superiority complex, bivuga kwiyemera, kumva afite `monopoly' ku bwenge no ku bitekerezo byiza, binaherekejwe n'ubwirasi, n'agasuzuguro, ni ukumenya ko nawe ari munsi y'ijuru, ko atari ikigirwamana.
Kagame akwiye kumenya ko kuba ari Perezida w'igihugu bitavuze ko ari bimenya byose, ko ari hejuru y'abandi mu mitekerereze, ko yambaye umubiri.
Kagame akwiye kumenya ko umutwe umwe wifasha gusara, utifasha gutekereza. Umuntu kuzira ko yanyuranyije na Kagame mu bitekerezo (Kagame yigeze gusubiza Umuseso umubajije icyo apfa na Kayumba, ko no kutemeranya na Perezida ari ikibazo ubwabyo) ni igitugu gihebuje Kagame yatubeshyaga ko arwanya, muri za 90.

Gusuzugura, kwirata, si `values' zikwiye Perezida wacu namba, usibye ko niyo Kagame yaba atari Perezida, byombi bitamukwiye, ukurikije amateka ye.
Umuti wo kubeshya no kwemera kubeshywa, ni ukumenya ko kubeshya ubwabyo ari bibi, kuko amaherezo, ikinyoma kiragushibukana. Iyo ubeshye ikinyoma kimwe, bituma uhora ubeshya kugirango cya kinyoma cya mbere kidatahurwa.
Iyo Kagame avuga ko abanyarwanda bihagije mu biribwa, ubushakashatsi butwereka ko abanyarwanda bashonje, si uko Kagame aba atazi ukuri (cyangwa ntabwo akuzi kuko we arihagije mu biribwa?), ahubwo ni uko iyi Leta iba yarahereye kera ari ko itubwira, bigatuma nawe ashaka gushimangira icyo kinyoma- kutava ku izima.
Hari ubwo nibaza niba umutimanama we utajya umutenguha, kandi burya umutimanama wacu uduhunga igihe tuwukeneye cyane. Iyo avuga ko u Rwanda ari igihugu kigendera ku mategeko, umuntu nka Nkunda abyumva ate? Abantu nka Frank Habineza bimwe ibyo amategeko abemerera, babyumva bate? Abantu bazira munyumvishirize babyumva bate?
Iyo Kagame abwira abanyarwanda ngo turihagije mu biribwa, umuntu uri muri Nyamagabe, waburaye, abyumva ate? Ingero ni nyinshi.

Kwemera kubeshywa nabyo bifitanye isano no kumva amabwire. Kagame akwiye kumenya ko abamuha amakuru bamubwira ibyo bazi ko ashaka kumva- ibimushimisha- ariko, kenshi na kenshi, aba ari ibinyoma, kandi nawe ibi abifitemo uruhare, kuko adashaka umubwira ukuri, cyangwa se igitekerezo kinyuranye n'icye. Ibi nibyo bamwe muri twe mu itangazamakuru ryigenga, bazira. Nkuko nabivuze mu nimero ishize, `facture' y'iyi miti ni ubuntu.