FORCES DE RESISTANCE DE L'INTERIEUR-article 3
"Tout individu a droit à la vie, à la liberté et à la sûreté de sa personne"
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kera
kwaryohaga (ukuri) gusubiwemo
Umugabo
yasabye abanyarwanda ariko cyane cyane ibyegera bye kutamwagaza berekeza aho
ubwoya bwe buryamiye, abasaba kumubwiza ukuri. Ntabwo turamenya by’ukuri
ikinyoma yatahuye kikamurakaza bituma yaratoboye agategeka ku mugaragaro ko
yazajya noneho abwizwa ukuri. Gusa abanyarwanda ayoboye si abana. Si n’ibicucu.
Ijana kw’ijana ntibivuga ko batazi gutandukanya intama n’ikirura. Bazi rwose
ibyo umuhanga Alfred Capus yasobanuraga ubwo yagiraga ati : « Ukuri
kwose ni kwiza iyo tukuvuze, ariko turi bake beza bo kugutega amatwi. »[1]
Inkuru ikurikira iherutse kubera ku murenge umwe uzwi yatumye dutekereza
kwongorera (cyangwa gukopeza) abo Kijana-Mzee yasabye kutagira icyo bamuhisha.
Ni
umugabo w’umudepite mu nteko y’igihugu ishinga amategeko. Yaratowe. Ni
umuhutu washatse umututsikazi. Kugeza iyi nkuru iba nta kibazo na gito aba
banyarwanda bari bafite. Ejo bundi rero inkiko gacaca ziti dukeneye ko Bwana
yaza agasobanura ubwicanyi ashinjwa. Umufasha we babanaga na mbere y’intambara
ati nkaguherekeza… Deputé abanza kubyangira ageze aho yemerera umuhete we.
Baragiye no mu nteko ya gacaca bati « karame ». Uwayoboraga impaka
ntiyataye igihe yahise asaba abaturage guhaguruka umwe umwe bashinja iyo
« ntumwa ya rubanda » karahava. Wishe Kanaka, wica na naka, ufatanya
n’abagabye ibitero aha n’aha… maze umugabo arumirwa.
Icyatangaje
benshi ni uko umugore yasabye ijambo kuko yumvaga muri iyo mbaga y’abanyarwanda
nta cyagatumye ahezwa. Nta kuzuyaza bararimuhaye. Yavuze ko umugabo we ashinjwa
ikintu kimwe aricyo ubwoko bwe. Kuko « mwavuze abo ngo yaba yarishe
ntimwavuga abo yafashije kurokoka barimo mwese mwamushinjaga. Wowe nyiranaka,
iyo umugabo wanjye atagukingurira ngo anahangane n’abashakaga kwinjira iwacu,
uba uriho ? Wowe se maye, abo wahuriye nabo mu rwacu hari n’umwe wapfuye ?
Niba ari ibi gacaca mutubwire ariko mureke ikinamico mwize twese tureba mukaza
hano kurisubiramo nta soni… »
Umuyobozi
w’inyangamugayo yaguye mu kantu kuko atari yiteze ko uwo mugore yavuga atyo.
Yafashe icyemezo cyo gusubika inama naho député yigira kwica inyota ahantu azi
ko ibye birangiye. Na n’ubu député Magali ariho ariko ejo niwumva rwose
Mzee-Kijana bamwivuganye ntuzatubwire ko ukuri batakukubwiye.
Tuzi
neza ko kuva cya cyihebe kiguhusha buri munsi usigaye utaha Gbadolité (niko
iwawe kuri Muhazi basigaye bahita), ariko uwashatse kumenya ukuri arakumenya.
Mbere yo kuruyobora wari intasi, waranabyitoje muri Tanzaniya na Cuba, kumenya
ukuri ntibyakugora. Ubwo kuryoha gusubiwemo, turagira duti : tanga amahoro
n’ihumure, tanga ubwisanzure abanyarwanda banywane. Otherwise…
« Tout
individu a droit à la vie, à la liberté et à la sûreté de sa personne »
Gatsata,
tariki 17 nyakanga 2005
Karisoke
Amani,
Ibiro
by’umushikirano n’Itangazamakuru.